Yeniden Köylüleşme

Köy Köy ve köylülük üzerine ortaya atılan birçok görüş vardır. Özellikle ekonomik olarak dayandığı temel ile birlikte kültürel boyutları da köylülük kavramının şekillenmesini sağlamıştır. Sosyal bilimlerdeki her kavram gibi karmaşık bir tanıma ve üzerinde dönen tartışmalara sahip olan köylülük, yine farklı bakış açılarının ve ideolojik yönelimlerin kalıplarına sokulmaya çalışılmıştır. Kimilerince kutsanan kimilerince de aşağılanan ve … Okumaya devam et Yeniden Köylüleşme

Uygarlık, Yıkım ve Ölmez Ağaç

Mitolojide Athena, mızrağını yere saplar ve zeytin ağacını çıkarır. Bu ağaç yüzyıllarca yaşar, meyvesi yeşilken de siyahken de yenir. Meyvesinden yağ yapılır, yağından ateş yakılır. İnsanlar, Athena’nın hediyesini seçer. Şehre de onun ismi verilir. Bu yönüyle zeytin ile şehir-uygarlık özdeşliği kurulur. Mezopotamya’da uygarlık tarihi ilk tarım bitkisi buğdayın evcilleştirilmesiyle başlarken yüksek uygarlık zeytin, üzüm ve … Okumaya devam et Uygarlık, Yıkım ve Ölmez Ağaç

Bir Kültür Devrimi: Fermantasyon

Günümüzde hiçbir ev bulamazsınız ki dolabında veya kilerinde fermente edilmiş tek bir ürün bile bulunmayan. En basitinden yoğurt, salatalık ve biber turşuları bu ürünlerin başında geliyor. Markete gittiğinizde reyonların arasında gezdiğinizde şüphe etmeden alacağınız ürünlerin veya evinizde yaptığınız kış hazırlıklarının çoğu fermente edilmiş gıdalardan oluşur. Hayatı boyunca tarhana çorbasının tadına bakmayan var mı aramızda ya … Okumaya devam et Bir Kültür Devrimi: Fermantasyon

Bir Lezzetin Bedeli: Salepten Orkideye

Karl Marx’ın yabancılaşma kuramı iki türden oluşur. Bunun ilki insanın yabani doğadan kopup yabancılaşarak kendi doğasını kurma eğilimidir. Marx’a göre bu zaruridir. Bir noktada olumlu karşılanır. Ancak diğeri ise insanın kendi eliyle, kendisine kurduğu doğasından yabancılaşmasıdır. Bu türde insan, sistemin üretim tarzı ve üretim ilişkilerinin sonucunda kimliğinden ve özünden koparak sistemde bir çark hâlini almaktadır. … Okumaya devam et Bir Lezzetin Bedeli: Salepten Orkideye

Yeşil Devrim

Yeşil Devrim, 1940-1980 yılları arasında özellikle II. Gıda Rejimi döneminin başlamasında ve gelişmesinde büyük rol oynamış, daha sonra 1980-2000 yılları arasında III. Gıda Rejimi döneminde de uzun süre etkisini sürdürmüş ve günümüze kadar sürekli olarak değişik kavramlarla karşımıza çıkmış bir tarım devrimidir.  İlk defa 1940’ların başında Amerikalı bilim adamı Norman Borlaug tarafından yapılan araştırmalar sonucunda … Okumaya devam et Yeşil Devrim

Antik Mısır’ın Dili: Tahıl

Gelişen teknolojiye ve çeşitlenen gıda ürünlerine kolay erişilebilirliğin olmasına rağmen tahıl, çoğu kültürün bağrına bastığı, “zor zamanlarda” marketlerde ilk tercih ettiği demirbaş olarak sofralara taht kurmuş durumda. Peki bu durumu geriye sardığımızda, coğrafi keşifler, sanayi devrimi ve aya ayak basılması için binlerce yılı geride bırakması gereken tarih serüveninin ilk uygarlıklarından olan Mısır Uygarlığı’nda da tahıl … Okumaya devam et Antik Mısır’ın Dili: Tahıl

Toprak III- Zaviyeler

Tasavvuf Anadolu Selçukluları beylikler hâlinde bölündükten sonra Batı Anadolu’da aşiret olarak ortaya çıkıp örgütlenerek ve kurumlaşarak bir beylik hâlini alan Osmanlılar ailesi, maiyetinde çeşitli esnaf ve üretim gruplarını bulundurmuş ve din merkezli düşünen kişilerle yakın ilişkiler kurmuştur. Bu kişiler, halk içerisinde sözü geçen kişilerdi. Bu muteberlik onların sadece dini kişilikleri dolayısıyla değil aynı zamanda toprağın … Okumaya devam et Toprak III- Zaviyeler

Toprak II : Tarım ve Toplum

Yiyecek tarihimizi, kültürümüzü ve hatta medeniyetimizi, her türlü toplumsal olaydan olabildiğince izole, halka ve üreticiye uzak, mermerlerle örülmüş şatafatlı saraylara giren misk ve amber gibi ürünlerden başlatmak doğru olmayacaktır. İçinde doğup büyüdüğümüz toplumsal yemek alışkanlıklarımız ve yemek kültürümüz, gerek “miskin” alındığı geyiklerin midesinden gerekse “amberin” kaynağı olan balinaların gezindiği okyanuslardan daha derindir. Bu derinlik, içerisinde … Okumaya devam et Toprak II : Tarım ve Toplum

Dönüşümün Antik Çağı: Buğday -I

Buğdayın kadim tarihi üzerinden kısa bir gıda dönüşümü okuması Yakın Doğu veya tarafsız bir tanımla Güneybatı Asya’nın hemen her yerinde işlenen iki tahıl ürünü vardır: yarma ve bulgur. Olasılıkla üretime geçişin ilk meyveleri olan bu işlenmiş ya da dönüştürülmüş gıdalar, buğdayın ve coğrafi bölgeye göre zaman zaman arpanın dönüştürülerek saklanması yöntemlerinin başlangıcı sayılabilir. Öncesinde sadece … Okumaya devam et Dönüşümün Antik Çağı: Buğday -I

Toprak: İkta, Tımar ve Mülkiyet -I

Neolitik çiftçileri gösteren duvar resmi (Tassili de Maghidet, Libya) F: Roberto Esposti/Alamy Tarihi çağlara ayırma meselesi uzun yıllardır tartışılmaktadır. Şüphesiz bu metot Batı’lı tarihçiler tarafından tarih anlatımını kolaylaştırması ve çalışmalarda uzmanlık sahalarının keskin çizgilerle ayrılmasını sağlaması için teorize edilmişti. Tarihin çağlara ayrılmasında, değişen üretim tipi ve beraberinde üretim ilişkileri, büyük göçler, keşifler ayraç işlevi görmüştür. … Okumaya devam et Toprak: İkta, Tımar ve Mülkiyet -I